'Perfectionisme zelf is iets dat vooral uit de samenleving wordt aangemoedigd.'
Perfectionisme is het streven naar volmaaktheid. Het streven naar een perfecte uitvoering van het werk of een taak (1).
Al zolang ik mij kan herinneren heb ik perfectionisme in mij zitten. Toen ik op mijn vorige opleiding bij ondernemerschap mijn sterke en zwakke punten moest opschrijven, had ik 'perfectionisme' bij beiden gezet. Dit kwam omdat ik het zag als iets dat mij tegenwerkte, maar ook als iets dat mij hielp.
Echter zie ik nu in dat het vooral iets is dat mij tegenwerkt. Ik wil namelijk dingen perfect hebben, volmaakt hebben. De waarheid is dat dat natuurlijk eigenlijk niet kan. Niks kan helemaal perfect zijn en toen ik dat begon in te zien, kon ik het loslaten.
Perfectionisme zelf is iets dat vooral uit de samenleving wordt aangemoedigd. Alles moet immers steeds sneller en volmaakter (2). Er is bijna geen ruimte meer voor fouten. Ikzelf heb dit altijd als iets ervaren dat vanuit mijzelf kwam. Doordat ik steeds het gevoel had dat ik de beste versie van mijzelf moest zijn, raakte ik van slag wanneer dit niet zo was.
Om deze reden heb ik gedurende mijn vorige opleiding bijna niet meer getekend. Ik was omringd door talent en had het gevoel dat ik daarbuiten viel. Ik maakte alleen dingen als ik zeker wist dat het er goed uit kwam te zien. Anders deed ik het niet. Ik ben ook pas weer het zelf tekenen op gaan pakken nadat ik mijn opleiding had afgerond. Nu doe ik het steeds vaker en zorg ik ervoor dat ik mijzelf niet teveel druk op leg.
Laatst zei mijn moeder mij ook iets wat mij nog regelmatig aan het denken zet. Ik had mijn schilderspullen weer gevonden en werd gelijk weer verliefd op alle mooie penselen en verfkleuren. Ik zei vervolgens hardop: 'Ik moet weer eens gaan schilderen'. Hierop antwoordde mijn moeder dat ik niets moet, maar dat ik het mag doen als ik het wil. Dit deed mij inzien dat ik mijzelf redelijk veel druk geef. Ik moet van mijzelf heel veel en dat werkt niet voor mij.
Als ik schilder wil ik alle penseelstreken gelijk perfect op heet doek hebben. En dan het liefst een resultaat krijgen dat op het werk van bijvoorbeeld Vincent van Gogh lijkt. Wat natuurlijk niet kan. Ik ben niet zo'n hele goede schilder, maar ik haal er wel vreugd uit. Echter zorgt dat perfectionisme er voor mij voor dat ik juist alleen maar ongelukkig word van het resultaat dat op het doek te vinden is. Het moest perfect zijn, het moest volmaakt zijn, terwijl dit natuurlijk niet kan. En ik eigenlijk ook niet wil, want wat zou het allemaal saai zijn als we overal goed in waren. Waar zou de uitdaging dan zijn? Waar zou de onwetendheid dan zijn en het nieuwe leren van dingen?
Hetzelfde heb ik met het schrijven van mijn boek. Ik ben momenteel bezig met een fantasy boek. De verhaallijn is er, het plotten is gedaan, de proloog en het einde zijn geschreven. Echter blijft de rest uit. Ik ben begonnen met het eerste hoofdstuk, maar voor mijn gevoel is niets goed genoeg. Dus heb ik het losgelaten. Niet het schrijven, maar de druk die ik mijzelf oplegde. Ik heb tegen mezelf gezegd: 'Als je wilt schrijven is dat natuurlijk prima, maar je moet niet schrijven. Je hebt geen deal met een uitgeverij en dus ook geen deadline. Geef jezelf de ruimte die je nodig hebt voor jouw creatieve proces'. Dus heb ik voor eens besloten naar mijn positieve zelf te luisteren en dat bevalt me goed. Ik schrijf nog steeds, noem mijzelf ook een schrijfster, maar dan doe ik het voornamelijk in mijn hoofd. Ik brainstorm over alles, luister naar instrumentale muziek dat mij inspireert. Zo vind ik langzamerhand weer de lol in het schrijven, zonder de druk die ik mijzelf opleg. Ja ik weet dat het boek er ooit gaat komen, maar wanneer? Dat zie ik vanzelf wel. Wat dat betreft denk ik graag terug aan Stephen King. In een Z-doc documentaire over Stephen King kwam naar voren dat hij dagelijks 2000 woorden schreef. Het maakte niet uit wat die woorden waren, zolang ze maar iets toevoegden aan het verhaal. Dat deed me realiseren dat een eerste versie van een boek nooit de definitieve versie is. Er wordt altijd geschrapt, er worden altijd dingen verandert en dat maakt een boek goed. Dit heeft mij ook erg geholpen om de druk bij mijzelf weg te halen en gewoon plezier te hebben in wat ik doe.
Fun fact: toen ik mijn eerst post gooide op dit blog wist ik 100% zeker dat ik het slecht geschreven had en dat niemand het zou lezen. Toen vervolgens een vriendin van mij mij benaderde en zei dat ik erg goed schreef, viel mijn mond open van verbazing. Dit laat dus maar zien dat de beelden die we soms van onszelf hebben, niet altijd overeenkomen met de waarheid. Ik denk dan ook nog vaak hieraan terug wanneer ik weer eens het gevoel heb dat ik een slechte schrijfster ben.
Ik heb een tijdje geleden, 8 juni, een mindfulness training afgerond. Hierbij heb ik veel oefeningen gedaan, die ik nog steeds af en toe doe, en zei de stem op de opname altijd: 'Als je wordt afgeleid door gedachtes, laat deze gedachtes er dan zijn en laat ze (zonder er iets van te vinden) los'. Hieruit haalde ik dus dat het oké is om bepaalde dingen te vinden en te denken en dat je dat gewoon naast je neer kan leggen zonder jezelf erover te veroordelen. Dit is iets dat ik nog dagelijks in mijn hoofd heb zitten.
Conclusie: perfectionisme is iets dat altijd in mij heeft gezeten en soms nog steeds zit. Echter heb ik deze zomer geleerd hoe ik dit langzaam een beetje los kan laten. Ja ik vind het nog steeds lastig soms, maar ben mijzelf ook liever gaan behandelen. Het is een proces dat niet 1, 2, 3 doorlopen is. Gun jezelf dus de tijd en geef jezelf de ruimte die je nodig hebt. Luister vooral naar jezelf en doe waar jij je goed bij voelt. Ieder mens is anders, iedereen ervaart perfectionisme anders en bedenk wat jij graag zou willen. Ik geef mijzelf nu vooral de ruimte om fouten te maken en echt mijzelf te zijn. Dit vind ikzelf een erg bevrijdend gevoel, maar natuurlijk zijn er momenten waarop ik het ook nog lastig vind.
Iedereen worstelt ergens mee. Er is niet voor niets het gezegde: 'ieder huisje heeft zijn kruisje'. Onthoud dat het oké is om niet oké te zijn.
Zo zie ik het althans.
Bronnen
(1) Perfectionisme definities, encyclo.nl
(2) Wat betekent perfectionisme?, Coaching Solutions
Comments