'Ik moest me eerst slechter voelen, voordat het beter werd.'
Ik was 10 toen ik voor het eerst EMDR kreeg. Ik was dus nog erg jong, maar het heeft veel indruk op mij gemaakt.
Laat mij eerst even een korte uitleg geven. EMDR staat voor Eye Movement Desensitization and Reprocessing. Het is een therapie die gebruikt wordt voor mensen die last blijven houden van een schokkende ervaring (1). Hierbij wordt dus eigenlijk door middel van bijvoorbeeld oogbewegingen (of andere manieren zoals bijvoorbeeld geluiden) het trauma omhoog gehaald om het zo langzaam een plekje te geven.
Hetgeen dat ik steeds opnieuw beleefde met EMDR was de dag waarop ik, voor mijn gevoel, veel had overgegeven naar aanleiding van een zonnesteek. Hierdoor is mijn emetofobie (angst voor overgeven) ontstaan. Ik weet nog steeds niet waarom mijn brein ervoor heeft gekozen om dat specifieke moment traumatisch te vinden, maar het is nou eenmaal zo.
Ik denk dat het maken heeft met het controle verlies dat ik toen voelde. Ik ben zelf iemand die graag de touwtjes in eigen handen heeft, maar als je lichaam ervoor zorgt dat je overgeeft heb je daar geen controle over.
Maar goed: ik kreeg er dus EMDR voor en dat was best heftig. Dat was heel heftig.
Anderen die EMDR hebben gehad weten dit vast ook, maar van EMDR kan je dus woedeaanvallen en andere klachten krijgen. Bij mij was dit dan ook zo. Ik moest me eerst slechter voelen, voordat het beter werd.
Ik had al enorm veel last van paniekaanvallen en mijn eetstoornis. Ik vond het dood eng om dingen te eten, omdat ik dan (in mijn hoofd) zou gaan overgeven. Dit werd door de EMDR (voor mij) eigenlijk alleen maar erger. Ik was weer terug in Tenerife en voelde me slecht en angstig. Ik had random woedeaanvallen en kon boos worden om de kleinste dingen.
Ik weet nog wel dat ik enorme ruzie heb staan maken in het ziekenhuis (want daar zat mijn therapie instelling) met mijn ouders over paaseitjes. Ik had om paaseitjes gevraagd, zij hadden het niet gehaald. Woedend was ik erover. Pas toen mijn therapeut een boze Julianne meenam naar haar kantoor en mijn ouders in de wachtkamer achterbleven, koelde ik wat af.
Die EMDR tijd was ook de tijd waarin we besloten een hond te nemen. Niet veel mensen weten dit van ons, maar we hebben een aantal weken een cocker spaniël gehad genaamd Bram. Ik had een heel plakboek gemaakt met zijn foto's. Ik hield een dagboek bij waarin ik elke dag schreef hoe het met hem ging en hoe blij ik wel niet was dat hij er was. Ik had immers altijd al een hond gewild.
Door de woedeaanvallen en de mood swings die ik steeds had, werd Bram steeds moeilijker. Honden nemen de energie op die er is en daardoor zagen mijn ouders dat Bram niet gelukkig was. Om deze reden was er toen besloten dat het het beste was als Bram terugging naar de fokker. Tot op de dag van vandaag heb ik nog steeds het dagboek, het foto album en zijn oude speeltjes en halsband. Soms voelt het nog onwerkelijk dat dat eigenlijk echt gebeurd is en vergeet ik de gebeurtenis nog weleens.
Ik was dus eigenlijk in die tijd erg labiel. Ik had ook bijvoorbeeld spontane huiluitbarstingen om de kleinste dingen. Ik voelde me de gehele tijd on edge, maar langzamerhand werd het beter. Ik ben sowieso met een spoed plek binnengekomen destijds, omdat ik als 10-jarige eigenlijk niet meer wilde leven vanwege mijn angst. Ook heb ik regelmatig tussentijds terug moeten komen. Dan was bijvoorbeeld op een dinsdag een EMDR sessie geweest en moest ik vervolgens donderdag weer langskomen omdat het echt niet ging thuis.
Ook was ik steeds enorm moe van de emoties die alle kanten op schoten.
Een EMDR sessie was als volgt opgebouwd: we begonnen met bespreken hoe het was gegaan de afgelopen dagen na de afgelopen sessie. Vervolgens gingen we aan de slag met het EMDR gedeelte. Ik had tijdens mijn allereerste EMDR sessie een veilige plek vast moeten stellen. Deze moest ik tekenen met stiften, zodat we aan het einde van elke sessie konden afsluiten met een veilige plek. Ik had de douche gekozen, omdat dat eigenlijk de enige plek in huis was waar ik me veilig voelde. Ik had daar het gevoel dat ik daar niet zou kunnen overgeven, dus was het safe.
Tijdens het EMDR gedeelte luisterde ik naar een soort tikjes op een koptelefoon. Ondertussen moest ik heel hard denken aan heet trauma moment en moest ik mijzelf echt op dat moment plaatsen. Begeleidt onder tikjes moest ik om de zoveel tijd doorgeven hoe ik me voelde. Na een tijd kwam de therapeut erachter dat de tikjes niet werkte en zijn we geswitcht naar klopjes op mijn knieën. Dit werkte veel beter.
Wees dus niet bang om aan te geven wat jij nodig hebt! Voor iedereen werken dingen weer anders en dat is prima! Dat is echt volkomen oké. Naar jezelf luisteren is het belangrijkst. Doe wat jij nodig hebt.
Zoals eerder benoemd eindigde we dus elke sessie met 'mijn veilige plek'. In plaats van dat ik me verplaatste in het trauma moment, verplaatste ik mij in de veilige plek. Ik hoorde de douche stromen, voelde de stoom en warmte op mijn gezicht. Het felle badkamerlicht kwam door mijn gesloten ogen heen. Ik was veilig. Mij kon niets gebeuren.
En dan ging ik enorm moe naar huis en ging het hele riedeltje aan emoties weer opnieuw.
Op 17-jarige leeftijd heb ik opnieuw EMDR gehad voor mijn emetofobie. Dit keer voor een gebeurtenis die in mijn hoofd mogelijk zou gebeuren. Namelijk dat ik weer zou overgeven. Ik had namelijk jaren niet overgegeven (op 6-jarige leeftijd was de laatste keer) en ik "voelde" dat het weer mijn beurt zou zijn. Dus werd daar EMDR op toegepast. Deze keer waren de emoties veel minder en was ik eigenlijk alleen maar enorm moe.
Ik denk dat het dus enorm aan de levensfase waar je op dat moment inzit ligt. Toen ik voor het eerst EMDR kreeg was ik nog maar 10. Ik was nog een kind dat in groep 7 zat en zou moeten genieten van alles dat de basisschool te bieden had. In plaats daarvan was ik een getraumatiseerd kind die een eetstoornis had ontwikkeld en niks meer durfde. Ik ben daarom voor mijn gevoel best snel opgegroeid. Terwijl anderen uitkeken naar hun groep 8 kamp, vond ik het dood eng en heb ik nog speciale therapie sessies ervoor gehad.
Kortom: EMDR kan eigenlijk bij iedereen anders vallen. Op 10-jarige leeftijd was het voor mij enorm heftig, maar op 17-jarige leeftijd was het goed te doen. Was het fijn? Nee, maar in beide gevallen is het geen horror situatie geweest. Je moet er doorheen, maar uiteindelijk krijg je er zoveel voor terug. Ik had weer een beetje mijn kind zijn teruggekregen. Ik wilde weer leven en lachen. Daar heeft EMDR toen voor gezorgd (en cognitieve gedragstherapie, maar dat is een onderwerp voor een andere keer). Het zuigt hoe dingen gelopen zijn, maar ze hebben me gemaakt tot wie ik ben. Om heel eerlijk te zijn: ik zou geen moment mijn geschiedenis aan willen passen. Ik ben geworden wie ik nu ben door alles dat het leven me gegeven heeft en daar ben ik trots op. Komt er meer? Dan zal ik het met geheven hoofd omarmen en mezelf er doorheen slaan. Met hulp, want opnieuw of voor de eerste keer om hulp vragen is helemaal oké.
Zo zie ik het althans.
Bronnen
(1) Wat is EMDR?, vereniging EMDR Nederland