'Dit was waarschijnlijk omdat het trauma toen nog het grootst was'
Voordat ik aan het onderwerp begin, allereerst even een mededeling. Misschien heb je het wel gemerkt, maar ik post tegenwoordig niet meer wekelijks. Dit komt omdat ik het enorm druk heb met school en merk dat het wekelijks posten mij erg veel energie kost. Ik vind het wel gewoon nog enorm leuk om deze posts te schrijven, dus heb daarom besloten om om de week te gaan uploaden. Dus niet meer wekelijks, maar om de week om 10:00 uur en nog steeds gewoon op vrijdag. En nee: dat is geen 1 april grap! ;)
Trouwens: heb je een bepaald onderwerp waar je graag van zou willen dat ik er over schrijf? Geef het gerust door! Dit kan via mijn Instagram in een DM, via een reactie op deze post, maar kan ook via het 'over mij' tabblad. Je kan daar een bericht achter laten en dan kan ik het noteren! Mij lijkt het trouwens ook enorm leuk om anderen te interviewen over hun ervaringen in het leven. Wil je dus graag je verhaal vertellen, maar vindt je het lastig om zelf te beginnen? Ik schrijf graag een stuk over jou en je verhaal!
Nu dat is geweest, kunnen we doorgaan naar het onderwerp van vandaag: cognitieve gedragstherapie. Let's go!
Cognitieve gedragstherapie is een vorm van therapie waarbij je via oefeningen en opdrachten anders leert te denken en doen (1). Ik heb deze vorm van therapie beide keren dat ik in therapie ben geweest gehad. Eén keer toen ik 10 was en één keer toen ik 17 was. Beide keren was het voor mijn emetofobie (angst voor overgeven), maar alleen de eerste keer was het ook voor mijn eetstoornis. Ik moest zelf een lijst maken met dingen die ik eng vond om te doen. Dit waren dingen zoals bijvoorbeeld een ijsje halen bij de snackbar of in een restaurant eten. Ook hoorde hierbij een boottocht maken en bijvoorbeeld lang met de bus reizen. Ik maakte dan een lijst waarbij bovenaan hetgeen stond dat ik het minst eng vond en helemaal onderaan hetgeen dat voor mij echt nog zowat ondenkbaar was stond.
Toen mijn therapeut mij vertelde dat ik deze lijst moest afwerken, dacht ik dat ze gek was. Never nooit niet dat ik dit zou kunnen. Ik schoot gelijk in de stress en verzette mij best wel. Waar het voor een ander een echte traktatie was, dat ijsje bij de snackbar halen, was het voor mij een kans om ziek te worden. Om over te geven, want als er iets in mijn buik zat dan kon ik overgeven. Zo dacht mijn eetstoornis altijd. Vandaar dat ik ook gestopt was met eten. Toch werkte ik langzamerhand die lijst af. Om even een goed beeld van de lijst te geven, heb ik hier even een aantal dingen ervan opgeschreven (de volgorde weet ik niet meer precies):
raften (iemand of ik kan zeeziek worden),
kanoën (iemand of ik kan zeeziek worden),
sushi eten (i.v.m. rauwe vis en daar kan ik of iemand anders weer ziek van worden),
een oorlogsfilm kijken (daar kan namelijk in worden overgegeven),
een ijsje halen bij de snackbar (mensen kunnen op je letten terwijl je het op eet),
en nog veel meer, maar zo heb je even een beeld.
Ik weet eigenlijk niet heel veel meer van mijn jeugd. Als iemand mij ernaar vraagt, zijn er bepaalde delen die voor mij enorm vaag zijn. Die haast onwerkelijk voelen. Ik leerde later dat dit vaak gebeurd bij delen die je als kind lastig, vervelend of naar vindt (2). Die stop je als het ware weg. Toch zijn er ook nog bepaalde dingen die ik mij wel herinner. Zoals bijvoorbeeld dat ik wisselde van therapeut, omdat mijn eerste therapeut ergens anders ging werken. Of dat mijn tweede therapeut voor mij een lijn tekende waar bij het cijfer één aan de ene kant een lachende smiley stond en aan de andere kant, bij de tien, een angstige. Daar moest ik mijn angst en de dingen op de lijst een cijfer geven.
Wat ik wel heel goed weet is dat ik de eerste keer de lijst het lastigst vond. Dit was waarschijnlijk omdat het trauma toen nog het grootst was. Het is, nadat je klaar bent met therapie, eigenlijk de bedoeling dat je door blijft gaan met de lijst en jezelf blijft exposen aan je angsten. Helaas deed ik dit de jaren daarna steeds minder, waardoor ik op mijn 17e opnieuw in therapie ben gegaan voor mijn paniekaanvallen vanwege mijn emetofobie. Opnieuw begon ik met het maken van een lijst en ik merkte dat het nu wel wat makkelijker ging. Toch vond ik het behoorlijk eng. Ik wilde helemaal niet elke dag die overgeefscène van Milo uit Atlantis zien. Ik wilde helemaal niet dagelijks de slakken overgeefscène zien uit Harry Potter. Toch moest dit, omdat ik deel 2 van de Harry Potter serie (waar dus die scène in zit) daarom altijd oversloeg. Het was lastig om weer al die dingen die ik altijd zo zorgvuldig vermeed te doen. Nog steeds trouwens. Ik ben begin 2021 (op 21-jarige leeftijd) gestopt met therapie en nog steeds ben ik bewust bezig met de lijst. Ik vind het nog steeds moeilijk om overgeefscènes te zien in films en series en kijk nog steeds weg als dit voorkomt. Toch merk ik dat ik wel steeds meer de uitdaging aanga. Ik ben zelfs begonnen met Euphoria kijken! Dit is een serie over drugsgebruik (en uiteraard nog veel meer onderwerpen), die ik ongetwijfeld vroeger had vermeden. Ik kom er dan ook maar langzaam doorheen, maar ik kijk het wel en dat is al een hele grote stap.
Ik merk dan ook dat ik al veel ervoor terug heb gekregen. Als iemand heeft overgegeven op straat, dan raak ik niet meer gelijk in paniek, dan wil ik mij niet meer gelijk verstoppen in mijn bed, maar haal ik mijn schouders op en loop door. Dit is iets dat ik nooit had bereikt zonder cognitieve gedragstherapie en exposure. Laatst was ik in de Efteling en stond ik in de rij voor de Vogelrock. Op een gegeven moment werd alles stilgelegd en werd er eerst de grond schoongemaakt. Ik had niet gezien wat er was gebeurd, maar iedereen dacht natuurlijk gelijk aan overgeven. Ik ook. In plaats van een paniek aanval te krijgen, ging ik nog steeds met plezier in de achtbaan. Weliswaar met wat meer stress, omdat gelijk dat stemmetje in mijn hoofd kwam met: 'weet je zeker dat jij en anderen niet misselijk gaan worden?', maar ik deed het wel gewoon.
Was het moeilijk? Ja, best wel. Het vergde enorm veel energie van mij en ik weet dat ik soms echt te bang ben geweest om dingen te doen. Ik weet ook dat ik dit dan altijd kon aangeven aan mijn therapeut en dat deze mij ervan verzekerde dat het oké is en dat we dan met een wat minder groot punt konden beginnen. Dus in plaats van naar de Hollywok (het wok restaurant waar ik altijd zo bang voor was) gaan, haalde ik eerst dat softijsje bij de snackbar.
Weet dus dat je altijd met je therapeut kan bespreken wat voor jou wel en niet werkt en dat de therapeut er niet is om je te verfoeien. Het is een samenwerking die als doel heeft om jou op het punt te krijgen waar je wilt zijn. Is iets te moeilijk voor je? Dan is dat oké! Wees vooral niet te streng voor jezelf en omarm het ook als stappen nog te groot zijn. Uiteindelijk kom je er wel, maar sommige dingen hebben gewoon wat meer tijd nodig.
Zo zie ik het althans.
Bronnen
(1) Cognitieve gedragstherapie werkt, VGCt
(2) Het misverstand over jeugdherinneringen, loslaten.nu
Comments